De Young Climathon in Utrecht

Op vrijdag 27 oktober werkten scholieren van drie Utrechtse basisscholen, scholieren van de International School Utrecht en studenten samen aan oplossingen voor het klimaatprobleem. Zij kwamen met tientallen ideeën waarmee we energie kunnen besparen of deze duurzaam kunnen opwekken. De Young Climathon werd in samenwerking met Stichting Technotrend georganiseerd. 

Van brainstorm-ideeën tot presentabele plannen

Aan deze Young Climathon namen meer dan 100 scholieren en een tiental Utrechtse studenten deel. Zij werden voor een dag benoemd tot 'klimaatminister van de toekomst'. Dit als knipoog naar de eerste minister van Economische Zaken en Klimaat, die de dag daarvoor was beëdigd. Op de Openbare Basisschool De Cirkel, de 2e Marnixschool en de Nieuwe Regentesseschool brainstormden de leerlingen van groepen 7/8 en schreven vellen vol met leuke ideeën.

Nadat de scholieren hun ideeën hadden ingebracht werkte een team van Utrechtse studenten met uiteenlopende studieachtergronden een aantal daarvan verder uit.

Tot slot was het aan de middelbare scholieren van de International School Utrecht om een drietal ideeën uit te werken tot een sterke presentatie.

Impressie van de Young Climathon in Utrecht

Openbare Basisschool De Cirkel

In alle vroegte parkeerde de RondomDom bus voor de Openbare Basisschool De Cirkel in de Utrechtse wijk Zuilen. Op deze school, in groep 7 van juf Aziza, werd de allereerste Young Climathon in Nederland afgetrapt. ​​​​​​​

                             

Alle leerlingen van groep 7 werden benoemd tot klimaatminister voor een dag en kregen de opdracht om oplossingen te bedenken voor het klimaatprobleem. Klassikaal kwamen de eerste ideeën al los. “Een lampje waar geen stopcontact voor nodig is.” Hoe dat werkt? Ook dat wist deze slimmerik: “Met een citroen. Dat heb ik een keer op YouTube gezien”. Ook gewoon minder de lampen laten branden is een idee, net als het plaatsen van zonnepanelen op het dak van de school.


Naast brainstormen mocht de klas ook in de RondomDom bus zien en voelen wat energie is. Verschillende lampen gebruiken andere hoeveelheden stroom. En het mini-huisje waar de verwarming aangaat, voelt warm aan de buitenkant. Lekker voor de handen, maar dat is vast de bedoeling niet!


Op grote vellen werkten de groepjes ideeën uit. Energie besparen lijkt simpel: gewoon wat minder doen van alles. Minder de auto gebruiken, minder lampen aan. Of een trui aandoen in plaats van de verwarming hoger. Maar de kinderen kwamen ook met ideeën om energie op te wekken. Waarom op een stoel zitten in de klas als je ook kan fietsen en daarmee energie kunt opwekken? Of wat denk je van schoenen die energie opwekken als je erop loopt. En dat lampje met citroenen? Als we nou een paar citroenplanten kweken, dan kunnen we even vooruit. 

De 2e Marnixschool 

Op de 2e Marnixschool popelde groep 8 al om met de opdrachten aan de slag te gaan. De lege denk-vellen vulden zich al snel met de meest woeste ideeën. Zij lieten zich inspireren door wat zij zagen in de RondomDom bus. Zonnepanelen, ledlampen en vloerverwarming moeten sowieso in de school komen. En zij willen zelf ook wel in beweging. Bijvoorbeeld fietsen tijdens een toets. Of wat dacht je van een schoolplein waar apparaten staan waarmee je energie op kunt wekken. Een wip, een trampoline, etc.


Op deze school schoof sneltekenaar Ronald van der Heide aan. Hij werkte een aantal ideeën alvast uit in zijn tekeningen. Bijvoorbeeld de poepauto. Die doet precies wat je denkt dat hij doet: hij rijdt op poep. Hoe harder je poept, hoe harder je kunt rijden. Kom je ergens te laat dan kun je zeggen “sorry, ik moest niet poepen”. Ook tekende hij de schoolkoe, waarvan de poep de vloer kan verwarmen, zodat je op je sokken kunt lopen en je schoenen dus niet slijten (en als je ook je teennagels knipt, dan gaan je sokken ook langer mee).


Juf Hetty sloot af met de vraag wat de leerlingen van deze ochtend vonden. “Ik heb veel  geleerd over isoleren en energie”, vertelde een leerling. Een ander voegde toe “Wat ik zo leuk vond, was dat we zelf lekker aan de slag konden en niet alleen maar hoefden te zitten en te luisteren.” 

De Nieuwe Regentesseschool 

De derde basisschool die met de Young Climathon uitdaging aan de slag mocht, was de Nieuwe Regentesseschool in de wijk Buiten Wittevrouwen. Meester Gaby van groep 8 daagde de kinderen uit om met mooie ideeën te komen. En die oproep was niet aan dovemans oren gericht. Bomen met zonnepanelen als blaadjes bijvoorbeeld. Ook deze klas kwam met energie uit beweging en gaven daar een bijzondere draai aan: als je kleuters een zak met snoep geeft, worden ze heel druk en kun je ze in de speeltuin loslaten die stroom opwekt. Ehm… je moet daarna wel met ze naar de tandarts.


Andere ideeën die hier opkwamen waren hoedjes met zonnepanelen en vissen uit de diepzee (die met zo’n lichtje op hun kop) houden om je kamer mee te verlichten. En ja, als je een elektrische auto wilt rijden, dan moet je wel even fietsen om de accu op te laden. 

Utrechtse studenten 

De oogst van de basisscholen werd geserveerd aan een zeer diverse groep Utrechtse studenten; van journalistiek tot milieuwetenschap en innovatiewetenschap. Dat gebeurde bij Instock - een bijzonder restaurant dat maaltijden bereidt met producten die anders weggegooid zouden worden. Onder het genot van een portie ‘rescued food’ werkten zij een aantal van de ideeën uit. Zij rekenden door, maakten het praktisch uitvoerbaar en bedachten of er misschien een markt voor zou zijn.


Zo rekende iemand uit dat je met poep van tien mensen een Nissan Leaf een uur zou kunnen laten rijden. De komst van de poop-mobile lijkt daarmee slechts een kwestie van tijd. Een ander team werkte uit hoe een lift die naar beneden gaat, via een dynamo energie op kan wekken.


Ook het idee van de speeltuin had de interesse van de studenten. De hoeveelheid energie die met wippen, trampolinespringen en fietsen opgewekt kan worden, is bescheiden. Maar hoe gaaf zou het zijn als kinderen op al die apparaten kunnen zien hoeveel energie zij zelf opwekken en wat er met die energie kan? Bijvoorbeeld een lamp een uur laten branden. De speeltuin zou dan veel meer een educatieve functie krijgen. De energie kan gebruikt worden voor de lichtjes en geluiden in de speeltuin.


De studenten waren vooral positief verrast over de kwaliteit van de ideeën van de scholieren. “Een aantal van de ideeën bestaan al echt of zijn in ontwikkeling. En die worden dan ook bedacht door iemand op de basisschool, te gek toch?” 

International School of Utrecht 

Tot slot kregen de middelbare scholieren van de Internationale School Utrecht de eer om een aantal van de ideeën op een mooie manier te presenteren. Drie groepjes werkten ieder een idee verder uit en maakten er een overtuigende presentatie van.


In een serie plaatjes wist groep één ons te overtuigen van de nut en de noodzaak van een energieopwekkende speeltuin. Groep twee beschreef hoe een school boven een koeienstal met koeienpoep kon worden verwarmd en groep drie maakte een korte video om uit te leggen hoe een fabriek van de toekomst regenwater en restwarmte kan delen met huishoudens. 

Energieopwekkende speeltuin

De koeienstal als nieuw verwarmingssysteem

Fabriek van de toekomst deelt regenwater en restwarmte